Şizofrenide Sosyal Biliş Bozukluğu

Şizofrenide Sosyal Biliş Bozukluğu

Kişinin kendisi ve diğerleri arasındaki ilişkiyi tasarımlaması ve bu tasarımın sosyal davranışları yönlendirebilmesi olarak tanımlanan sosyal biliş, sosyal yargılar ve davranışların altında yatan zihinsel tasarımları ve işlemleri ifade etmektedir. İnsanları algılama, kişinin kendisine ve diğerlerine ilişkin yaptığı durumsal atıflar ve karar vermeye ilişkin sosyal yargılarda bulunmayı kapsayan sosyal biliş yapısı, insanın sosyal ortamdan bilginin nasıl işlendiğine dair geniş bir bakış açısı sunmaktadır. Sosyal biliş işlemleri içinde diğer kişilerin amaçlarını, eğilimlerini ve davranışlarını algılanmak, yorumlamak ve bunlara karşılık vermek yer almaktadır.

Duygusal İşlemleme: Yüz ifadesinden, ses tonlamasından ya da bu ikisinin birleşiminden elde edilen duygusal bilgilerin yorumlanması ve kullanılmasıdır. Duyguların ifade edilmesi ve tanınması kişiler arası iletişimin ana unsurları olarak görülmektedir. Bu modelde duygusal işlemleme; duyguları tanıma, duyguları ifade etme, duyguları anlama ve duyguları yönetme bileşenlerinden oluşmaktadır.

Yapılan çalışmalarda, şizofreni hastalarının sağlıklı kontrollere göre duygu tanıma ve ayırt etme bozuklukları yaşadıkları belirtilmiştir. Bu bozukluklar sadece hastalığın başlangıç dönemlerinde değil, hastalık öncesi dönemde ve kronikleşme döneminde de mevcuttur. Hatta şizofreni hastalarının yakınlarında da benzer bozukluklar saptanmıştır.

Şizofreni hastalarının birçoğunun görsel tarama sınırlılıkları gösterdikleri ve duygu algılama görevlerinde yüz ifadeleri değerlendirirken az zaman harcadıkları iddia edilmektedir. Çalışmalar sonucunda elde edilen bir diğer bulgu, şizofreni hastalarında pozitif duygulara kıyasla negatif duyguları algılamadaki bozulmaların en çok korkuyu tanımada bozulmanın yaşandığı belirlenmiştir. Sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırıldığında şizofreni hastalarının, yüzleri üzgün değilken üzgün olarak değerlendirme ihtimallerinin üç kat fazla olduğunu ve mutlu yüzleri daha az saptadıkları bildirilmiştir.

Sosyal biliş bozukluğu şizofreni hastalarının psikososyal işlevselliklerini olumsuz etkilemektedir. şizofreni hastalarındaki sosyal biliş bozukluğu diğer insanlarla ilişkilerini olumsuz yönde etkilemektedir.





Diğer Yazılar